ਦਰਬਾਰ ਗੰਜ

ਇਹ ਮੁਕਟ-ਨੁਮਾ ਇਮਾਰਤ ਸ਼ਾਹੀ ਰਿਆਸਤ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਹੁਣ ਸਰਕਟ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ੈਲੀ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਇਹ ਰਾਜਮਹਿਲ ਅਤੇ ਘੰਟਾ-ਘਰ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ-ਜੁਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ‘ਗੋਥਿਕ ਰਿਵਾਇਵਲ ਸ਼ੈਲੀ’ ਵਿਚ ਹਨ।

ਵੇਰਵਾ- ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਾਲ ਅਤੇ ਕਮਰਿਆਂ ਦੇ ਕੁੱਲ 12 ਸੈੱਟ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਰਸੋਈ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਕਮਰੇ ਨਾਲ ਬਾਥਰੂਮ ਅਤੇ ਟਾਇਲੈੱਟ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਸੈੱਟਾਂ ਦੁਆਲੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਵਿਹੜਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਛਲਾ ਹਿੱਸਾ ਜਿਸ ਵਿਚ 6 ਸੈੱਟ ਹਨ, ਅਗਲੀ ਇਮਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਛੇ ਸੈੱਟ ਬਾਅਦ ਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਰਾਜਾ ਹਰ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ 1945-46 ਵਿਚ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਆਇਨਾ-ਏ ਬਰਾੜ ਬੰਸ ਵਿਚ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਪਰੇਡਵਾਲੇ ਬਾਗ਼ ਕੀ ਰਫ਼ੀ-ਅਲ ਸ਼ਾਨ ਕੋਠੀ ਮੋਸੂਮਾ ਦਰਬਾਰਗੰਜ’ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰੇਡ ਗਾਰਡਨ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਦਰਬਾਰ ਗੰਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਪਰੇਡ ਗਾਰਡਨ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉਪਰ ਹਰਿੰਦਰਾ ਹਸਪਤਾਲ (ਹੁਣ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ) ਅਤੇ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਸਥਿਤ ਹੈ।